သူးေလကုမၸဏီသည္ ေဘာကထေအာက္လွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းအတြက္ ျပီးျပည့္စံုေသာေလ့လာဆန္းစစ္မႈမ်ားကို လုပ္ေဆာင္ရန္အတြက္ေဒသခံလူမ်ား၊အရပ္ဖက္လူမႈအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊အစိုးရအဖြဲ႕မ်ားမွတာဝန္ရွိသူမ်ား၊ေနာ္ေဝး၊နယူးဇီလန္မွသံအမတ္မ်ားႏွင့္KNU အဖြဲ႕မ်ားပါဝင္သည့္ လူထုမ်ား ႏွင့္ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးညိႇႏိႈ္းျခင္းအား ၂၀၁၈ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာလ(၂၆)ရက္ေန႔တြင္ ပဲခူးတိုင္းေဒသႀကီးေက်ာက္ႀကီးၿမိဳ႕နယ္တြင္ျပဳလုပ္ခဲ့ပါသည္။
ပဲခူးတိုင္းေဒသႀကီးရွိ ေဘာကထေခ်ာင္းေပၚတြင္ျပဳလုပ္မည့္အဆိုပါစီမံကိန္းသည္ မူလ ေရးဆြဲထားသည့္ စီမံကိန္းအရ အဆင့္(၃)ဆင့္ပါဝင္သည့္ ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းျဖစ္ေသာ္လည္း အႀကိဳေလ့လာဆန္းစစ္မႈ အစီရင္ခံစာအရ ေဒသခံမ်ားႏွင့္ ပတ္ဝန္းက်င္အေပၚထိခုိက္မႈအနည္းဆံုးျဖစ္သည့္ ေဘာကထေအာက္ရွိ အဆင့္(၁)ဆင့္သာပါရွိေသာစီမံကိန္းအတြက္သာေလ့လာဆန္းစစ္မႈကိုလုပ္ေဆာင္ရန္ အတြက္သာအၾကံျပဳထားသည့္ အတြက္ေၾကာင့္ ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္မည့္ ၿပီးျပည့္စံုေသာေလ့လာဆန္းစစ္မႈအား ေဘာကထ ေအာက္ရွိစီမံကိန္းအတြက္သာ ေလ့လာဆန္းစစ္သြားမည္ျဖစ္ပါ သည္။
အဆိုပါ ေတြ႔ဆံုေဆြးပြဲတြင္ KNU မွအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ပဒိုေစာတာဒိုမူးမွအဖြင့္အမွာစကားေျပာၾကားရာတြင္ ယေန႔လုပ္ေဆာင္သည့္လူထုမ်ားႏွင့္ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးပြဲသည္ ၿပီးျပည့္စံုေသာေလ့လာဆန္းစစ္မႈကိုလုပ္ေဆာင္ ရန္အတြက္ ျဖစ္ၿပီး စီမံကိန္းအားလုပ္ေဆာင္သင့္၊မသင့္အားအေျဖရွာႏိုင္ရန္အတြက္ျဖစ္ပါသည္။ယခုလုပ္ ေဆာင္မည့္ေလ့လာဆန္းစစ္မႈတြင္ လူမႈေရးက႑အေပၚမည္မွ်ထိခုိက္မႈရွိမည္၊သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္အေပၚမည္ မွ်ထိခိုက္မႈရွိမည္၊စီးပြားေရးအရမည္မွ်တြက္ေခ်ကိုက္မႈရွိမည္ႏွင့္ အဆိုပါစီမံကိန္းအားလုပ္ေဆာင္ျခင္းျဖင့္ ေဒသ တြင္းစည္လံုးညီညြတ္မႈမ်ားပိုမိုရရွိလာႏိုင္မႈ(သို႔)ကြဲမ်ားမႈမ်ားပိုမိုျမင့္တက္လာမည္ စသည့္ အေျခခံေၾကာင္းရင္း မ်ားစြာအား ႏိုင္ငံတကာမွလက္ခံႏိုင္သည့္ အဆင့္တစ္ဆင့္ ရရွိရန္အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္သြား မည္ျဖစ္ေၾကာင္းေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ထို႔အျပင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ ကိုအေျခခံၿပီး ယခုကဲ့သို႔ေသာအခြင့္ေရး မ်ိဳးရရွိျခင္းမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္၏ အသီးအပြင့္ ပင္ျဖစ္ေၾကာင္းျဖည့္စြက္ေျပာၾကားခဲ့ပါ သည္။
ဆက္လက္၍ ပဒိုတာဒိုမူးမွ မိမိတို႔ႏိုင္ငံတြင္ျဖစ္ေစ၊ အျခားျပည္ပႏိုင္ငံမ်ားတြင္ျဖစ္ေစ ေရးအားလွ်ပ္စစ္ႏွင့္ပတ္ သက္လာလွ်င္ ဆိုးက်ိဳးမ်ားစြာၾကံဳေတြ႕ေနရျခင္းမ်ားကိုသာ မီးေမာင္းထုိးျပေနသည္ကိုေတြ႕ရွိရေၾကာင္း၊အထူး သျဖင့္ေရႊက်င္ေဒသတြင္လည္း ယခုခဲ့သုိ႔ေသာ အေတြ႕အၾကံဳမ်ားကိုခံစားေနရသည့္အတြက္ေၾကာင့္ ကရင္ အမ်ိဳးသားအစည္းအရံုးအေနျဖင့္ ယခုကိစၥအား ကိုင္တြယ္ရာတြင္ အားလံုးလက္ခံႏိုင္သည့္အေနအထား ႏွင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊သမာရိုးက်နည္းလမ္းမ်ားထက္အဆင့္ျမင့္္နည္းပညာမ်ားကိုအသံုးျပဳၿပီး လိုအပ္တဲ့ စြမ္းအင္ပမာဏကိုရယူျခင္း၊သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္မႈအနည္းဆံုးျဖစ္ေစရန္လုပ္ေဆာင္ျခင္းျဖင့္ အားလံုး အတြက္သဟဇာတျဖစ္ေစမည့္အေျခအေနမ်ားကိုရရွိေစရန္ လုပ္ေဆာင္သြားမည္ျဖစ္ပါသည္။ထို႔ျပင္ အဆိုပါ အေျခခံအဆင့္မွစ၍ တာဝန္ခံမႈရွိေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း ဆိုသည့္ ျပည္သူလူထုအေပၚေသာ္လည္းေကာင္း၊ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ႏွင့္ပတ္သက္၍ေသာ္လည္းေကာင္း၊ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္တြင္ေသာ္လည္းေကာင္း တာဝန္ခံမႈ
ရွိျခင္းကို စံနမူနာအေနျဖင့္လုပ္ေဆာင္သြားရန္ရည္ရြယ္ထားပါသည္။ ထိုသို႔လုပ္ေဆာင္လိုသည့္အတြက္ ေၾကာင့္ ေဒသခံလူထုမ်ားႏွင့္ေဆြးေႏြးညိႇႏိႈင္းမႈမ်ားစြာကို လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၿပီး အားလံုးအတူတကြ လုပ္သြား နိုင္မည့္နည္းလမ္းကိုဖန္တီးခဲ့ၿပီးျဖစ္ပါသည္။ ယခုစီမံကိန္းတြင္အသံုးျပဳမည့္နည္းပညာသည္ စီးဆင္းေနသည့္ ေရအား သဘာဝအတိုင္းသာစီးဆင္းေစၿပီး လိုအပ္သည့္ေရပမာဏတစ္ခုအားသာ တာဘိုင္ အတြင္းသို႔ စီးဆင္းေစၿပီးလည္းေကာင္းမွတဆင့္ ျမစ္ေခ်ာင္းအတြင္းသို႔သာျပန္လည္စီးဆင္းေစမည့္ နည္းပညာကို အသံုးျပဳမည္သြားမည္ျဖစ္ပါသည္။
ယခုလုပ္ေဆာင္မည့္ ၿပီးျပည့္စံုသည့္ေလ့လာဆန္းစစ္မႈတြင္ က႑ႀကီး(၃)ရပ္ပါဝင္ၿပီး ေနာ္ေဝးမွ ဘူမိေဗဒနည္းပညာပိုင္းဆိုင္ရာေလ့လာဆန္းစစ္ျခင္း၊ Newzelanမွ EISA ေခၚ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ အေပၚ အက်ိဳးသက္ ေရာက္မႈကို ေလ့လာ ဆန္းစစ္ျခင္း ႏွင့္ သူးေလကုမၸဏီမွ ေျမမ်က္ႏွာသြင္ျပင္ ေလ့လာဆန္းစစ္ ျခင္းတို႔အသီးသီးတာဝန္ယူလုပ္ေဆာင္သြားမည္ျဖစ္ပါသည္။
၂၀၁၆ခုႏွစ္တြင္ေလ့လာဆန္းစစ္မႈမ်ားကိုလုပ္ေဆာင္ရန္အတြက္ ဝန္ၾကီးဌာနႏွင့္ MOU ေရးထိုးခဲ့ၿပီးအဆိုပါ MOU မွာသက္တမ္းကုန္ဆံုးသြားၿပီးလက္ရွိတြင္ extension ၁၈(လ)ထပ္မံရရွိထားၿပီး အဆိုပါကာလအတြင္း ျပီးျပည့္စံုသည့္ေလ့လာဆန္းစစ္မႈဆိုသည့္ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိ သည္မရွိသည္ကိုသိရွိရန္လုပ္ေဆာင္သြား မည္ျဖစ္ပါသည္။ ယခုေလ့လာဆန္းစစ္မႈတြင္ Newzeland ႏွင့္ Norway မွ ပညာရွင္မ်ားျဖင့္ အဆင့္ျမႇင့္ နည္းပညာမ်ားကိုအသံုးျပဳ၍ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္အားထိခုိက္မႈ အေပၚ အတတ္ႏိုင္ဆံုးေလ်ာ့က်ေစရန္ႏွင့္ ေဒသခံျပည္သူမ်ားအေပၚ ထိခိုက္မႈမရွိႏိုင္သည့္နည္းလမ္းမ်ားကိုစူးစမ္းရွာ ေဖြလုပ္ေဆာင္သြားမည္ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔အတြက္ေၾကာင့္ တာဝန္ယူမႈရွိသည့္စီးပြားေရးလုပ္ငန္းလုပ္ေဆာင္ျခင္းအား ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုေခ်ျပဳသည့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ အဆင့္မွ ယံုၾကည္မႈမ်ားကို တည္ေဆာက္ၿပီး ဖြံ႕ျဖိဳးေရးစီမံကိန္းမ်ားတြင္ျပည္သူလူထုမ်ား ကုိယ္တုိင္ပါ၀င္ႏုိင္သည့္ အခြင့္အလမ္းမ်ား ကိုေဖာ္ထုတ္ျခင္း ႏွင့္တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦးၾကား ယုံၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ျခင္းကုိအေျခခံကာ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ဆက္လက္ပါဝင္လုပ္ ေဆာင္ေစလိုပါသည္။